Shared Energy Platform helpt Twence om zelf energieleverancier te worden

Shared Energy Platform (SEP) helpt Twence om zelf energieleverancier te worden. In deze blog leggen we uit hoe Twence zelflevering in de praktijk brengt. Benieuwd wat SEP kan betekenen om ook te starten met zelflevering? Neem gerust contact op!

Tien gemeenten in Twente kopen vanaf 1 januari 2026 hun elektriciteit rechtstreeks in bij duurzaamheidsbedrijf Twence, zonder tussenkomst van een energieleverancier. Dat heet zelflevering. Twence heeft zich hiervoor officieel als energieleverancier geregistreerd. Maar wat betekent dat precies? En waarom kiezen de gemeenten voor deze nieuwe manier van samenwerken? We leggen het uit.

Eind 2025 loopt het huidige contract van de gemeenten af. Een marktverkenning in 2024 liet zien dat een nieuw contract onder dezelfde voorwaarden waarschijnlijk niet haalbaar was. Daarom besloten de gemeenten te onderzoeken of Twence de duurzaam opgewekte energie uit de eigen gemeente of regio één op één kan leveren voor het eigen energieverbruik. Dat idee, zelflevering, bleek kansrijk en is best uniek in Nederland.

Wat is zelflevering?
De naam zegt het al: bij zelflevering ben je zelf de leverancier van de energie die je zelf duurzaam opwekt. In dit geval leveren gemeenten hun eigen hernieuwbare stroom voor bijvoorbeeld straatverlichting, gemalen en gemeentelijke gebouwen. Die energie komt uit lokale opwekinstallaties van de gemeente zelf (zonne-installaties op daken, boven parkeerplaatsen, zonnevelden) of uit de duurzame installaties van Twence, waarvan de gemeenten aandeelhouder zijn.

Wethouder Jan Engels van Losser over zelflevering:
“De gemeenten krijgen rechtstreeks toegang tot lokaal opgewekte, groene stroom. Zo houden we de energie en de opbrengst binnen ons eigen Twente. En brengen de samenwerkende gemeenten de energietransitie in Twente een belangrijke stap verder.”

Waarom kiezen gemeenten voor zelflevering via Twence?
Gemeenten willen meer zeggenschap over de herkomst van de energie die ze zelf gebruiken. Met zelflevering weten ze zeker dat de stroom uit de eigen gemeente of de regio komt en dat hun energiebudget bijdraagt aan regionale duurzaamheid.

Daarnaast biedt zelflevering nog meer voordelen:

• Minder druk op het elektriciteitsnet:
  De gemeenten worden gestimuleerd om hun stroomverbruik te verplaatsen naar tijden dat er veel hernieuwbare elektriciteit wordt opgewekt. Dat ontlast het volle elektriciteitsnet en maakt ruimte voor nieuwe duurzame initiatieven en lokale bedrijven.
• Energie besparen
  Het sturen op gelijktijdig verbruiken en opwekken, geeft meer inzicht in het energieverbruik van De Samenwerkende Twentse gemeenten. Met dit inzicht kunnen gemeenten verder besparen op hun energieverbruik.
• Het budget voor energie blijft in de regio
  Lokale opwek maakt de regio minder afhankelijk van grote energiebedrijven, en behoudt het energiebudget in de regio.
• Meer zekerheid en voorspelbaarheid
  In een onzekere energiemarkt bieden langjarige contracten energiezekerheid en een stabiele energierekening die beter te voorspellen is. Zo vermijden de gemeenten kortstondige grillen van de energiemarkt.

Twence wordt energieleverancier
Om energie te kunnen leveren en inkopen moet een organisatie geregistreerd zijn als energieleverancier. Twence mag zich inmiddels officieel energieleverancier noemen. Met deze expertise ondersteunt Twence gemeenten bij de inkoopstrategie, administratie, facturatie en risicobeheersing.

De overstap naar zelflevering is een grote operatie. Alle 6.000 aansluitingen van De Samenwerkende Twentse gemeenten verhuizen naar hun nieuwe energieleverancier. De voorbereidingen begonnen in 2025.

Algemeen directeur Marc Kapteijn van Twence:
”Zelflevering maakt het mogelijk: samen bouwen we aan een toekomstbestendig energiesysteem dat 100% duurzaam, lokaal en slim is. Twence en de Twentse gemeenten tonen dat innovatie en betrouwbaarheid uitstekend hand in hand gaan.”

Wat betekent zelflevering voor de energiekosten van de gemeenten?
Gemeenten stappen met zelflevering over naar een contract met Twence voor de duur van tien jaar. Gemeenten die hun energieverbruik slim afstemmen op de dynamiek van de stroommarkt kunnen kosten besparen.

Slim sturen op energieverbruik
Twence helpt gemeenten om opwek en verbruik zo goed mogelijk te combineren. Daarvoor gebruiken ze een energieportaal dat per kwartier inzicht geeft in het energieverbruik van gebouwen en installaties. Zo kunnen gemeenten hun verbruik plannen op momenten dat elektriciteit goedkoper voorhanden is (we noemen dit ook wel gelijktijdigheid van opwek en verbruik). Denk aan een gemaal dat draait als de zon schijnt. Met een gekoppeld Energie Management Systeem wordt die slimme aansturing nog makkelijker.

Balans houden in het energiesysteem
Energie leveren vraagt om een goede voorspelling van verbruik en opwek. Die voorspelling, ook wel forecasting genoemd, maakt het mogelijk voor de landelijk netbeheerder om het elektriciteitsnet in balans te houden. Het werkelijke verbruik zal altijd iets afwijken van de verwachting. Dat verschil heet onbalans en brengt kosten met zich mee. Hoe beter de voorspelling, hoe kleiner de onbalans en hoe lager de kosten. Bij reguliere energiecontracten wordt dat risico vaak afgekocht bij de leverancier. Bij zelflevering dragen gemeenten dit risico zelf. Het risico is klein en slim sturen loont.

De onbalanskosten zijn slechts een klein deel van de totale energiekosten. De energieprijs en de belastingen bepalen het grootste deel van de energiekosten.

Waar komt de duurzame stroom vandaan?
Een deel van de elektriciteit wekken de gemeenten zelf op, bijvoorbeeld met zonnepanelen. De rest komt van de duurzame installaties van Twence: zonnevelden, de biomassa-energiecentrale en de afvalenergiecentrale. De opgewekte stroom uit de zonneparken en biomassa-energiecentrale is 100% groen. Stroom uit de afvalenergiecentrale is voor meer dan de helft duurzaam. Het totaal van de bij Twence opgewekte duurzame elektriciteit staat gelijk aan het gemiddelde stroomverbruik van 140.000 huishoudens. Hiervan gaat ongeveer 6% naar de Twentse gemeenten.

De combinatie van verschillende duurzame energiebronnen, de energiemix, maakt het ook mogelijk om stroom te leveren als de zon niet schijnt. Zo wordt gezorgd voor betrouwbare, duurzame energie, dag en nacht.

Zelflevering: opkomend en bewezen effectief
Zelflevering is een innovatieve oplossing. Tientallen overheden werken op deze manier, zoals Friese overheden (gemeenten, provincie en waterschap) via de gezamenlijke energieleverancier OVEF en Achterhoekse gemeenten via Agem Energie. De samenwerking tussen de Twentse gemeenten en Twence is daarom een belangrijk voorbeeld van hoe het energiesysteem van de toekomst eruit kan zien: duurzaam, lokaal en in balans.

Leveren aan inwoners of bedrijven?
Volgens de Wet Markt en Overheid (WM&O) en de Mededingingswet mag Twence niet leveren aan bedrijven en aan inwoners, maar wel aan deze Twentse gemeenten die aandeelhouder zijn van Twence.

Geen truc, maar toekomst
Is zelflevering een manier om de Aanbestedingswet te omzeilen? Zeker niet. Gemeenten blijven altijd gebonden aan die wet en voeren die zorgvuldig uit. Eén van de redenen om voor zelflevering te kiezen is dat het steeds moeilijker wordt om via een reguliere aanbesteding een goed energiecontract te krijgen. Sinds de energiecrisis zijn er minder aanbieders en zijn de prijzen flink gestegen. Bovendien maken reguliere contracten het lastiger om duurzaamheidsdoelen te halen.

Met zelflevering nemen De Samenwerkende Twentse gemeenten en Twence de regie in eigen hand. Ze bepalen zelf waar de energie vandaan komt, hoe die wordt ingezet en waar het geld naartoe gaat. Zo bouwen ze samen aan een toekomst waarin energie betaalbaar, betrouwbaar en 100% duurzaam is.

Deze blog is oorspronkelijk gepubliceerd op www.twence.nl.